-
1 үсенте
сущ.1) росто́к, проро́стбәрәңге үсентеләре — проро́стки карто́феля
чәчәк үсентеләре — ростки́ цвето́в
2) по́росльчия үсентеләре — по́росли ви́шни
канәфер үсентеүсентеләре — по́росли сире́ни
3) биол. предро́стокмүк үсентесе — предро́сток мха
-
2 еллык
1. прил.1) годово́й (отчёт, итог)уртача еллык температура — сре́дняя годова́я температу́ра
еллык к эш хакы — годово́й за́работок
2) годово́й, годи́чный (доход, расход, рост, запас, билет); за́ годеллык к метеорологик күзәтүләр — годи́чные метеорологи́ческие наблюде́ния
туфракның еллык дым күләме — годи́чный объём вла́жности по́чвы
журналның еллык текмәсе — годова́я подши́вка журна́ла; подши́вка журна́ла за́ год
3) ежего́дный, годи́чный ( научный сборник); -ежего́дникеллык к журнал — ежего́дный (годи́чный) журна́л; журна́л-ежего́дник, ежего́дник
4) пого́дный ( обзор литературы)еллык к язмалар — пого́дные за́писи
5) в сочет. с числ. колич. соотв. русскомуа) -ле́тний, -годи́чныйегерме биш еллык эш тәҗрибәсе — двадцатипятиле́тний о́пыт рабо́ты
ике еллык курслар — двухгоди́чные ку́рсы
йөз еллык имәннәр — столе́тние дубы́
б) за... лет (го́да); -летний (отчёт, отпуск); на... лет (го́да) (запас, задание, зарплата)егерме биш еллык үсеш нәтиҗәләре — ито́ги разви́тия за два́дцать пять лет; двадцатипятиле́тний ито́г разви́тия
өч еллык план — трёхле́тний план; план на три го́да
в) разг. -летний, -классныйҗиде еллык белеме бар — име́ет семиле́тнее (семикла́ссное) образова́ние
г) в знач. сущ. -летка, -летиесоңгы ун еллыкта — в после́днее десятиле́тие; в после́днем десятиле́тии
6) годова́лый; -одного́док, -одноле́токеллык к бәрән — годова́лый ягнёнок, ягнёнок-одного́док
еллык к колын — жеребёнок-одноле́ток
2. сущ.еллык к чия үсентеләре — вишнёвые са́женцы-одного́дки
обы́чно еллыгы1) годовщи́на; -летиеязучының йөз еллыгы — столе́тие писа́теля
туй еллыгына — в годовщи́ну сва́дьбы
2) уст. годово́й за́работок, годова́я опла́таеллык гы мең сумлык эшкә яллану — нанима́ться на рабо́ту с годовы́м за́работком в ты́сячу рубле́й
3) годхалыкара тынычлык еллыгы — междунаро́дный год ми́ра
табигатьне саклау еллыгы — год охра́ны приро́ды
• -
3 кактус
сущ.; бот.ка́ктус || ка́ктусовыйка́ктус үсентеләре — ка́ктусовые по́росли
-
4 сирәкләндерү
перех.; см. сирәкләүүсентеләрне сирәкләндерү — проре́живать ростки́
-
5 сирәкләү
перех.1) разрежа́ть/разреди́ть; проре́живать/прореди́ть ( что) || разреже́ние, проре́живаниеүсентеләрне сирәкләү — прореди́ть побе́ги
редисканы сирәкләү — разреди́ть реди́ску
2) перен. ре́дко приходи́ть, ре́дко пока́зыватьсяхатлар сирәкләде — пи́сьма ста́ли приходи́ть ре́дко
-
6 тәнкисәр
-
7 тугай
сущ.1) дол, заливно́й луг у больши́х рек; туга́йИдел тугае — приво́лжский луг
тугай үләннәре — туга́йные расте́ния
тугай үсентеләре — туга́йные за́росли
тугайга төшү — спусти́ться на заливно́й луг
2) диал. изви́в, излу́чина реки́см. тж. дугай
См. также в других словарях:
йон — диал. – ҖӨН – диал.) 1. Имезүче хайваннарның тәнен тоташ каплап алган чәчсыман куе төкләр. Кеше тәнендәге төкләр 2. Эрләү, киез итек басу һ. б. өчен хайваннардан кыркып яки тарап алына торган чәчсыман йомшак җепселләр 3. Шундый җепселләрдән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөн — диал. – ҖӨН – диал.) 1. Имезүче хайваннарның тәнен тоташ каплап алган чәчсыман куе төкләр. Кеше тәнендәге төкләр 2. Эрләү, киез итек басу һ. б. өчен хайваннардан кыркып яки тарап алына торган чәчсыман йомшак җепселләр 3. Шундый җепселләрдән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәлшә — Бер кат чабып алганнан соң үскән яшь үлән. Сабагы киселгән үсемлекнең төбеннән шытып чыга торган яшь үсентеләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
курпы — Бер кат чабып алганнан соң үскән яшь үлән. Сабагы киселгән үсемлекнең төбеннән шытып чыга торган яшь үсентеләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мыекча — Мыекка охшаган үсентеләр (мәс. кыярда) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пычкы — Агач, металл һәм таш кисү өчен бер ягы тешле, озынча яки түгәрәк, яссы корыч кисәгеннән торган корал. ПЫЧКЫ БАЛЫК – Озынча борынында пычкы тешләренә охшаш үсентеләре булган эре, ерткыч диңгез балыгы. ПЫЧКЫ ЧҮБЕ (ОНЫ, ВАГЫ, ЯРМАСЫ) – Пычкы белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәхте гөле — Буынтыклы кызыл сабаклы, кызыллы яшелле зур яфраклы, ал чәчәкле, төбеннән үсентеләр җибәреп үрчи торган гөл; рус. Бегония … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теш — 1. Авыз куышлыгында каты ашамлыкны кисү, кимерү чәйнәү яки вату өчен хезм. итә торган һәм аскы өске яңаклар буйлап тезелгән сөяк үсентеләрнең берсе 2. күч. Төрле эш коралларында, машиналарда һ. б. нәр. б. эләктерү, тарату яки эләктереп тарту,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үрчем — Тере организмнар күбәеп, ишәеп барлыкка килгән затлар, үсентеләр һәр сарыктан икешәр үрчем алу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәчкен — Орлыктан үстерелгән яки үскән үсемлек (үсентеләрдән, утыртылганнардан аермалы буларак) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
энә — 1. Бер башы очлы, икенче башында җеп кертү өчен тишеге булган кыска, шома нечкә корыч чыбык (тегү, чигү эшендә кулл.). Очлы башында җеп үткәрү өчен тишеге, кинәт калынаеп киткән икенче яртысында махсус киртләче булган кыска корыч чыбык (тегү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге